Το σελήνιο είναι ένα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για το σώμα μας. Όπως όλα τα ιχνοστοιχεία, έτσι και το σελήνιο συμμετέχει σε πολυάριθμες λειτουργίες και διαδικασίες που γίνονται μέσα στο σώμα μας.

Ωστόσο χρειαζόμαστε λιγότερη ποσότητα σε σχέση με άλλες βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά όπως ο σίδηρος και το ασβέστιο. Έτσι λοιπόν συχνά θα το ακούσουμε ως «μικροθρεπτικό» συστατικό με μεγάλη όμως μεταβολική σημασία και αξία.

Είναι απολύτως απαραίτητο για την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών. Πέραν του θυρεοειδούς το σελήνιο έχει πάρα πολλές δράσεις. Συμβάλλει στην παραγωγή σπέρματος, προστατεύει τα ωάρια των γυναικών από τις ελεύθερες ρίζες ενώ παράλληλα συμβάλλει:

• στην καλή υγεία των μαλλιών και των νυχιών
• στην εύρυθμη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος
• στη μείωση του οξειδωτικού στρες και της φλεγμονής που ενδέχεται να προκαλεί υπογονιμότητα

Το σελήνιο είναι ισχυρό αντιοξειδωτικό και προστατεύει τα κύτταρά μας

Το σώμα μας χρησιμοποιεί το σελήνιο για την παραγωγή κάποιων ενζύμων που ονομάζονται σεληνοπρωτεΐνες. Οι σεληνοπρωτεΐνες είναι 25 στον αριθμό και πολλές από αυτές όπως η υπεροξειδάση της γλουταθειόνης έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση.

Προστατεύουν τα κύτταρά μας και τα ερυθρά αιμοσφαίρια από καταστροφές και βλάβες που προκαλούν χημικές ενώσεις όπως το υπεροξείδιο του υδρογόνου (οξυζενέ) που το εξουδετερώνει σε αβλαβή υποπροϊόντα όπως το νερό.

Οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου είναι υπεύθυνες για το αυξημένο οξειδωτικό στρες το οποίο μακροπρόθεσμα προκαλεί μια σειρά από προβλήματα και βλάβες όπως καρδιακά νοσήματα, διαβήτη, πρόωρη γήρανση, εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας, βλάβες στο θυρεοειδή, Αλτσχάιμερ, διάφορες μορφές καρκίνου και άλλα.

Η αντιοξειδωτική δράση του σεληνίου αυξάνεται όταν συνδυάζεται με βιταμίνη Ε. Πέραν από τις ευεργετικές ιδιότητες της βιταμίνης Ε, αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους περιλάβαμε και τη βιταμίνη Ε στη φόρμουλα του OVASEM.

Το σελήνιο μειώνει το ρίσκο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη

Η καλή υγεία του προστάτη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη γονιμότητα και το αναπαραγωγικό σύστημα του άντρα.

Η επαρκής λήψη σεληνίου σε καθημερινή βάση εξασφαλίζει την καλή υγεία του προστάτη στον άντρα.

Σύμφωνα με μια σειρά από μελέτες, η έλλειψη σεληνίου μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερο ρίσκο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη.

Μια μελέτη βρήκε πως άτομα που είχαν μεγαλύτερη συγκέντρωση σεληνίου στο σώμα (159 mcg την ημέρα) είχαν μικρότερο ρίσκο σε σχέση με την ομάδα που είχε συγκέντρωση 86 mcg σε ημερήσια βάση.

Ωστόσο, ενώ η λήψη συμπληρωμάτων σεληνίου ενδέχεται να μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του προστάτη σε άτομα με χαμηλά επίπεδα, μια μελέτη βρήκε πως National Cancer Institute (NCI) οι άνδρες με ήδη υψηλά επίπεδα σεληνίου, λαμβάνοντας επιπλέον συμπλήρωμα όχι μόνο δεν ωφελήθηκαν αλλά αυξήθηκαν οι πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του προστάτη. Κοινώς «παν μέτρον άριστον».

Μια επισκόπηση 69 μελετών σε δείγμα άνω των 350,000 ατόμων βρήκε πως επαρκή επίπεδα σεληνίου στον οργανισμό συνδέονται με σημαντικά μειωμένο ρίσκο εμφάνισης μορφών καρκίνου όπως του παχέος εντέρου, του προστάτη, του μαστού και του πνεύμονα.

Άλλα οφέλη του σεληνίου για τον άνθρωπο και τη λειτουργία του οργανισμού

• Προστατεύει την καρδιά. Η ανεπάρκεια σεληνίου σχετίζεται με αυξημένο ρίσκο εμφάνισης καρδιακών προβλημάτων όπως η στεφανιαία νόσος.

• Εκφυλιστικές νόσους. Το σελήνιο συμβάλλει στην αποτελεσματική μείωση του οξειδωτικού στρες και μας προφυλάσσει από εμφάνιση εκφυλιστικών νόσων όπως Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον και πολλαπλή σκλήρυνση κατά πλάκας.  

• Υγεία του θυρεοειδούς αδένα. Η μεγαλύτερη συγκέντρωση σεληνίου στο σώμα βρίσκεται στο θυρεοειδή αδένα. Το σελήνιο συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία του θυρεοειδούς και την παραγωγή ορμονών που σχετίζονται με το μεταβολισμό.

• Ενίσχυση ανοσοποιητικού συστήματος. Η ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδης δράση του σεληνίου συμβάλλει στη θωράκιση του ανοσοποιητικού συστήματος απέναντι σε μολύνσεις, λοιμώξεις και επιθέσεις από παθογόνα βακτήρια, ιούς και μικροοργανισμούς.

Ανεπάρκεια σεληνίου. Συμπτώματα και βλάβες στην υγεία

Η ανεπάρκεια σεληνίου είναι ικανή όμως να προκαλέσει μια σειρά από βλάβες στην υγεία που ενδέχεται να οδηγήσουν σε χρόνιες ασθένειες.

Μερική ανεπάρκεια σεληνίου σχετίζεται με:

• Βλάβες και δυσλειτουργίες στο αναπαραγωγικό (υπογονιμότητα σε άντρες και γυναίκες, πολυκυστικές ωοθήκες ΣΠΩ)
• Άγχος, στρες και ήπια κατάθλιψη
• Χαμηλό ανοσοποιητικό
• Αλλαγές στο ορμονικό προφίλ
• Προβλήματα στη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα
• Προβλήματα στη λειτουργία του συκωτιού
• Χρόνια φλεγμονή και αρθρίτιδα στα άκρα και στα γόνατα
• Καρκίνος
• Αναιμία
• Τριχόπτωση
• Δυσκολία να πάρουμε βαθιά αναπνοή (αίσθηση ότι μας λείπει οξυγόνο)
• Προβλήματα δερματικής φύσεως (ψωρίαση, έκζεμα)

Σοβαρή ανεπάρκεια σεληνίου:

• Καταρράκτης ματιών
• Καρκίνος
• Ισχαιμία
• Σοβαρά καρδιαγγειακά προβλήματα όπως αρτηριοσκλήρωση, στεφανιαία νόσος, καρδιακά επεισόδια
• αναιμία
• ρευματοειδής αρθρίτιδα

Τα οφέλη του σεληνίου σε σχέση με την αντρική γονιμότητα

Το σελήνιο είναι απαραίτητο για την σωστή μορφολογία αλλά και την κινητικότητα του σπέρματος. Συμβάλλει στη σωστή ανάπτυξη και ωρίμανση του σπερματοζωαρίου καθώς και την ικανότητά του να «κολυμπάει». Δύο πράγματα απολύτως σημαντικά για τη σύλληψη. Η έλλειψη σεληνίου ενδέχεται να μειώνει την ικανότητα των όρχεων να παράγουν τεστοστερόνη και σπερματοζωάρια. 

https://downloads.hindawi.com/journals/bmri/2017/4650182.pdf

Το σελήνιο επίσης όπως προαναφέραμε έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και προστατεύει το σπέρμα από την οξείδωση και τις βλάβες που προκαλεί το οξειδωτικό στρες.

Μελέτες έδειξαν πως αποτρέπει τη διάσπαση και το θρυμματισμό του DNA μειώνοντας το οξειδωτικό στρες σε άτομα με μειωμένη κινητικότητα σπέρματος

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28782302/

Τα οφέλη του σεληνίου σε σχέση με τη γυναικεία γονιμότητα

Το σελήνιο παίζει σημαντικό ρόλο για την υγιή ανάπτυξη και λειτουργία των ωοθηκών, το βασικό αδένα που παράγονται τα ωάρια της γυναίκας. Το σελήνιο επίσης συμβάλλει στην εύρυθμη διαδικασία παραγωγής ωαρίου κατά τον κύκλο της ωορρηξίας της γυναίκας. 

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25362850/

Όπως και στο αντρικό σπέρμα, η αντιοξειδωτική δράση του σεληνίου προστατεύει τα ωάρια από τις βλάβες που προκαλεί το οξειδωτικό στρες μετά την ωορρηξία. Προστατεύει το ενδομήτριο και το προετοιμάζει για την ομαλή εμφύτευση στη μήτρα ώστε να επιτευχθεί ομαλή σύλληψη και ανάπτυξη του εμβρύου. 

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24631040/

Το σελήνιο επίσης υποστηρίζει την παραγωγή των αναπαραγωγικών ορμονών όπως τα οιστρογόνα, η προγεστερόνη και η T4 (η βασική ορμόνη του θυρεοειδούς αδένα που ρυθμίζει το μεταβολισμό, τη θερμοκρασία του σώματος και πολλά άλλα)

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30469536/

Επίσημοι ισχυρισμοί υγείας σχετικά με το σελήνιο και τις ιδιότητές του.

Σύμφωνα με τον ESFA οι ιδιότητες και τα οφέλη του Σεληνίου είναι τα εξής:

• Συμβάλλει στη φυσιολογική σπερματογένεση *
• Συμβάλλει στη διατήρηση της φυσιολογικής κατάστασης των μαλλιών*
• Συμβάλλει στη διατήρηση της φυσιολογικής κατάστασης των νυχιών*
• Συμβάλλει στη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος*
• Συμβάλλει στη φυσιολογική θυρεοειδική λειτουργία*
• Συμβάλλει στην προστασία των κυττάρων από το οξειδωτικό στρες*

*Οι παραπάνω πληροφορίες σχετικά με : Σελήνιο αποτελούν επίσημους ισχυρισμούς υγείας από την Eυρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), αριθμ. κανονισμού Ε.Ε. 432/2012, αριθμ. EFSA Journal 2009· 7(9):1220 [Σελήνιο], 2009· 7(9):1727 [Σελήνιο], 2010·8(10):1727 [Σελήνιο], 2010·8(10):1727, 2009· 7(9):1220 [Σελήνιο], 2009· 7(9):1220, 2010·8(10):1727 [Σελήνιο], 2010·8(10):1727, 2009· 7(9):1220 [Σελήνιο]

Σχετικές έρευνες και μελέτες:
·  ncbi.nlm.nih.gov/pubmed?cmd=Retrieve&dopt=Citation&list_uids=12501132
·  ajcn.nutrition.org/content/64/1/101.long
·  ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9829869?dopt=Abstract
·  ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7502999?dopt=Abstract
·  cancer.gov/newscenter/qa/2008/selectqa
·  ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19066370
·  lpi.oregonstate.edu/infocenter/minerals/selenium/

• ods.od.nih.gov/factsheets/Selenium-HealthProfessional/
• ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1418100?dopt=Abstract
• ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9719083?dopt=Abstract